14 มิถุนายน 2025

เลย ชาวด่านซ้าย สืบสานประเพณีเลี้ยงหอหลวง-หอน้อยงานบุญชาว

ชาวด่านซ้าย จ.เลย กว่า 4,000 คน จัดานบุญประเพณีเลี้ยงหอหลวงและหอน้อย บูชาเจ้านายฝั่งไทยและฝั่งลาว หนึ่งในงานบุญ ฮีตสิบสอง คลองสิบสี่ ของชาวอีสาน

ผู้สื่อข่าวรายงาน ที่ศูนย์วัฒนธรรมบ้านเดิ่น บ้านเจ้าพ่อกวน อ.ด่านซ้าย จ.เลย มีพิธีจัดงานประเพณีเลี้ยงหอหลวงและหอน้อย โดยมีเจ้าพ่อกวน (ดร.ถาวร เชื้อบุญมี) และเจ้าแม่นางเทียม (นางประกายมาศ เชื้อบุญมี) พร้อมด้วย พ่อแสน นางแต่ง ลูกผึ้ง ลูกเทียน และชาวบ้านที่ศรัทธาจากจังหวัดเลยและจังหวัดใกล้เคียง ร่วมประกอบพิธีกรรมกว่า 4,000 คน

บุญเดือนเจ็ด หรือ บุญซำ ฮะ หนึ่งในงานบุญ ฮีตสิบสอง คลองสิบสี่ ของชาวอีสานโดยทั่วไป หมู่บ้านแทบทุกหมู่บ้านในภาคอีสานจะมี “ดอนปู่ตา” ซึ่งเป็นป่าสงวนของชาวบ้านอยู่ติดกับหมู่บ้าน โดยมีความเชื่อว่าบริเวณดอนปู่ตา เป็นที่อยู่อาศัยของผีบรรพบุรุษของหมู่บ้านให้ถือเป็นสิ่งหวงห้ามที่อ.ด่านซ้าย มีการทำ บุญเดือนเจ็ด ตรงกับขึ้น 9 ค่ำ ของทุกปี ชาวด่านซ้ายและจังหวัดใกล้เคียง เรียก “บุญเลี้ยงหอหลวง” แต่เป็นการคารวะดวงวิญญาณบรรพบุรุษที่มาสร้างเจดีย์ศรีสองรักโดยมี “เจ้าพ่อกวน” เจ้าแม่นางเทียม แสน นางแต่ง ลูกผึ้ง ลูกเทียน ไพร่น้อย และประชาชน ร่วมประกอบพิธีกรรม

นายถาวร เชื้อบุญมี (เจ้าพ่อกวน) กล่าวว่า บุญเลี้ยงหอหลวง เป็นประเพณีปฏิบัติสืบเนื่องกันมากว่า 465 ปี กำหนดในวันขึ้น 9 ค่ำ เดือน 7 ถ้าปีไหนตรงกับวันพุธ จะเลื่อนไปทำ ในวันขึ้น 10 ค่ำ แทน ซึ่งปีนี้ตรงกับวันพุธที่ 4 ,มิถุนายน เนื่องด้วยวันพุธ เปรียบเสมือนวันของพระพุทธเจ้า เป็นวันบูชาพระพุทธคุณ พระธรรมคุณ และพระสังฆคุณ จึงเลื่อนมาเป็นวันพฤหัสที่ 5 มิถุนายน 68 เป็นวันเลี้ยงหอหลวง

ชาวบ้านส่วนใหญ่จะทยอยเดินทางมาพร้อมสัมภาระ เสื้อผ้า นำ ข้าวสารเอามารวมกัน เพื่อหุงหาอาหารเลี้ยงดูกันจนกว่าจะเสร็จสิ้นพิธีรวม 3 วัน นอกจากนี้ต้องนำ ไก่ หมู ตัวตุ่น ไข่เป็ด ไข่ไก่ เหล้า มาเซ่นไหว้ เพื่อแก้บนตามที่มีใครบนไว้ตลอดปีที่ผ่านมา อันเป็นวันแรกเริ่มพิธี ตั้งแต่เวลา 6 โมงเช้า ผู้คนที่มาร่วมงานต้องนุ่งขาวห่มขาวมารวมตัวกันที่บ้านเจ้าพ่อกวน โดยเจ้าพ่อกวน จะเดินนำ ไปประกอบพิธีกรรมกันที่หอหลวง ตามเส้นทางเดิมที่ใช้เดินมาแต่โบราณ จะมีพิธีฆ่าควาย เชิญวิญญาณเจ้าเมืองวัง เข้าทรงเจ้าพ่อกวน และทำ พิธีบูชาสักการะ ห้ามมิให้ส่งเสียง พูดคุยหรือออกนอกบริเวณจนกว่าจะเสร็จพิธี

วันรุ่งขึ้นวันศุกร์ที่ 6 มิถุนายน 68 เป็นพธีเลี้ยงหอน้อย ศาลเจ้าแสนเมือง โดยเจ้าพ่อกวน พ่อแสน นางแต่งและประชาชนจะร่วมกันเดินทางโดยพร้อมเพรียงกัน โดยมีการเข้าทรงเชิญเจ้าแสนเมือง มารับเครื่องเส่นไหว้ที่ประกอบด้วยไก่ เหล้าขาว ขนมต้ม ของหวาน จากนั้น เจ้าแสนเมืองจะถามความเป็นอยู่ รับฟังปัญหาระหว่างปีที่ผ่านมา พร้อมแนะนำการดำเนินชีวิตต่อไป