วันที่ 24 พ.ค.65 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า หลายคนอาจจะคิดและมีความสนใจที่อยากจะทำ โคก หนอง นา แต่ไม่รู้ว่าจะเริ่มจากตรงไหน ทำอะไร ก่อน หลัง และมีหลักอะไรที่จะทำให้มั่นใจได้ว่า เมื่อลงมือปฏิบัติแล้วจะได้ผล วันนี้เราจึงพามาเรียนรู้หนึ่งในเทคนิคที่ควรมี ก่อนที่จะเริ่มทำ
นายสวงเดช ธรรมชัย พัฒนาการอำเภอท่าอุเทน กล่าวว่า โคก หนอง นา มีชื่อเต็มว่า โครงการต้นแบบ การพัฒนาคุณภาพชีวิต ตามหลักทฤษฎีใหม่ประยุกต์สู่โคกหนองนาโมเดล ซึ่งการออกแบบ แรงถือว่ามีความสำคัญเป็นอย่างมาก เพราะแนวทางในการออกแบบของโครงการนั้น จะต้องมีโคก มีหนอง มีนา โดยรูปแบบของสระหรือ คลองไส้ไก่ที่ส่งน้ำ จะต้องเลียนแบบธรรมชาติให้มากที่สุด พูดง่ายๆ ก็คือมีความโค้ง ความเว้า คดเคี้ยวไปตามพื้นที่เพื่อกระจายความชื้นให้เต็มแปลง ซึ่งในขั้นตอนของการออกแบบก็ได้มีการพูดคุยกับเจ้าของแปลง ว่าจะมีการใช้ประโยชน์อย่างไรกับแปลงโคก หนอง นา ที่จะได้ จากนั้นจึงได้มากำหนดทิศทางน้ำเข้า น้ำออก ระหว่างสระน้ำที่จะขุด โดยทำคลองไส้ไก่คดเคี้ยวไปตามพื้นที่ของแปลงเกษตร ซึ่งเดิมเจ้าของแปลงมีความคิดที่จะทำในลักษณะที่ตรง ๆ แต่พอเข้าใจในหลักการ จึงทำแบบคดเคี้ยวเลียนแบบธรรมชาติแทน พอพื้นที่จริงเสร็จเรียบร้อย ผลปรากฎว่าการเก็บกักน้ำได้ผลเป็นที่น่าพอใจ ฉะนั้นถ้าใครจะทำ โคก หนอง นา ต้องคำนึงถึงจุดนี้ให้ดี เพราะถ้าเราออกแบบดี ถูกต้องกับบริบทของพื้นที่ก็จะทำให้ประสบความสำเร็จ ซึ่งพอขุดเสร็จเราก็จะต้องทำคันนาทองคำด้วย นั้นก็คือการปลูกพืช 5 ระดับ คือ ไม้สูง กลาง เตี้ย เรี่ยดิน และไม้กินหัว รวมทั้งให้หมั่นดูแลเอาใจใส่
ด้านนางชฎาพร จันทร์แดง ชาวบ้านบุ่ง ตำบลรามราช อำเภอท่าอุเทน จังหวัดนครพนม หนึ่งในผู้ที่ทำโคก หนอง นา กล่าวว่า หลังจากที่พัฒนาการอำเภอท่าอุเทนแนะนำ ก็มีการแบ่งพื้นที่ออกเป็นโซนต่าง ๆ โดยมีพื้นที่นาประมาณ 1 ไร่ ส่วนที่เหลือก็จะเชื่อมด้วยคลองไส้ไก่สำหรับส่งน้ำ โดยด้านบนของพื้นที่จะมีสระน้ำลูกเล็ก ๆ 1 ลูก นอกจากนี้ก็จะมีกิจกรรมทำปุ๋ยหมักไว้ใช้เอง โดยการนำเศษใบไม้ เศษหญ้า ที่ถอนเอามารวมกันทำเป็นปุ๋ยหมัก ส่วนการปลูกก็จะปลูกในลักษณะผสม คือ มีทั้งไม้ยืนต้น ต้นกล้วยและหญ้าหวาน เริ่มลงมือปลูกช่วงเดือนมิถุนายนปีที่แล้ว ประมาณ 4-5 เดือน ต้นไม้ก็โตและเขียวแล้ว ซึ่งบางคนมาดูที่ตนเองทำแล้วก็บอกว่าทำแบบนี้ไม่ได้ยุ่งยากเกินไป ส่วนใครที่สนใจจะทำจริง ๆ เราก็มีการแนะนำวิธีทำไป บางคนก็เอาไปทำทันที อย่างเช่นญาติที่มาเยี่ยมแล้วเห็นหญ้าหวานที่ปลูกไว้ อยากได้ก็ให้ต้นพันธุ์ไปปลูก พร้อมกับการแนะนำขั้นตอน วิธีการปลูกและการดูแลเราจะเห็นว่าในทุก ๆ ขั้นตอนของการทำโคก หนอง นา นั้นล้วนมีความสำคัญและต้องใส่ใจ แต่ถ้าเราเริ่มต้นได้ถูกต้องเป้าหมายแห่งความสำเร็จก็ไม่ไกลเกินฝัน