“วิรัช พิมพะนิตย์” ที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม พร้อมด้วยหัวหน้าส่วนราชการ พ่อค้า ประชาชน และลูกหลานตระกูลพิมพะนิตย์ร่วมทำบุญตักบาตร และบวงสรวงอนุสาวรีย์พระยาชัยสุนทร (ท้าวโสมพะมิตร) เจ้าเมืองกาฬสินธุ์คนแรก (องค์แก่งดอนกลาง) เพื่อแสดงความกตัญญูต่อบรรพบุรุษ ที่นำพาก่อสร้างบ้านแปงเมืองเป็นปึกแผ่นและร่มเย็นเป็นสุขมากว่า 226 ปี
เมื่อเวลา 07.00 น.วันที่ 16 ตุลาคม 2563 ที่บริเวณแก่งดอนกลาง เขตเทศบาลเมืองกาฬสินธุ์ พระครูสิริปุญญารักษ์ (บุญเกิด อริโย) เจ้าคณะตำบลลำคลอง อ.เมืองกาฬสินธุ์ เป็นประธานฝ่ายสงฆ์ นายวิจิตร พิมพะนิตย์ ในนามตัวแทนลูกหลานปู่โสมพระมิตร เป็นประธานฝ่ายฆราวาส พิธีทำบุญตักบาตรและประกอบพิธีบวงสรวงพระยาชัยสุนทร (ท้าวโสมพะมิตร) เจ้าเมืองกาฬสินธุ์คนแรก (องค์แก่งดอนกลาง) โดยมีนายวิรัช พิมพะนิตย์ ที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม พร้อมด้วยนางจารุณี พิมพะนิตย์ ณ นครพนม ประธานสภา อบจ.กาฬสินธุ์ นางดวงตา พายุพล ผู้อำนวยการแขวงทางหลวงกาฬสินธุ์ นาย กฤษฎา ธีระชวาลวงศ์ ผู้อำนวยการทางหลวงชนบทกาฬสินธุ์ พล.ต.ต.มนตรี จรัลพงศ์ กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิในคณะกรรมารศึกษาธิการ จ.กาฬสินธุ์ นายประภาส ยงคะวิสัย อนุกรรมการปกครองส่วนท้องถิ่นกระจายอำนาจสภาผู้แทนราษฎร นางมนต์ภัสสร ณ กาฬสินธุ์ กรรมการเหล่ากาชาด จ.กาฬสินธุ์ ข้าราชการ พ่อค้า ประชาชน และลูกหลานตระกูลพิมพะนิตย์ร่วมพิธีจำนวนมาก
นายวิรัช พิมพะนิตย์ ที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม กล่าวว่า พระยาชัยสุนทรหรือท้าวโสมพะมิตร เป็นเจ้าเมืองกาฬสินธุ์คนแรก โดยในปีพ.ศ. 2336 ท้าวโสมพะมิตรได้ นำเครื่องบรรณาการ คือกาน้ำสัมฤทธิ์ เข้าถวายสวามิภักดิ์ต่อพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช รัชกาลที่ 1 แห่งราชวงศ์จักรี และขอตั้งบ้านแก่งสำโรงขึ้นเป็นเมือง ได้รับพระราชทานนามว่า “กาฬสินธุ์” และได้แต่งตั้งให้ ท้าวโสมพะมิตรเป็น “พระยาชัยสุนทร” เป็นเจ้าเมืองกาฬสินธุ์คนแรก
นายวิรัช กล่าวอีกว่า ต่อมาในปี 2524 ชาวกาฬสินธุ์ ทุกหมู่เหล่าได้สละทรัพย์ก่อสร้างอนุสาวรีย์ เพื่อเป็นการแสดงกตเวทิตาต่อผู้ให้กำเนิดเมืองกาฬสินธุ์ โดยตั้งอยู่หน้าที่ทำการไปรษณีย์กาฬสินธุ์ ประกอบพิธีเททองหล่อรูปเหมือนในวันที่ 13 กันยายน 2524 ก่อสร้างแล้วเสร็จในปี 2525 เป็นที่เคารพสักการะของชาวเมืองกาฬสินธุ์ รวมทั้งชาวต่างบ้านต่างเมืองที่เข้ามาอาศัยในเมืองกาฬสินธุ์ ที่มักจะมากราบไหว้อธิษฐานจิตบอกกล่าว เพื่อความเป็นสิริมงคล นับว่าเป็นอนุสาวรีย์ที่ทรงคุณค่าและเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่เมืองกาฬสินธุ์ ต่อมาได้กำหนดให้วันที่ 13 กันยายนของทุกปี มีการประกอบพิธีบวงสรวงเป็นธรรมเนียมปฏิบัติต่อเนื่องตลอดมา
นายวิรัช กล่าวเพิ่มเติมว่า ในส่วนของการก่อสร้างอนุสาวรีย์พระยาชัยสุนทรหรือท้าวโสมพะมิตร องค์แก่งดอนกลางแห่งนี้ โดยการออกแบบหล่อรูปเหมือนในท่านั่ง เกิดจากเจตนารมณ์ของลูกหลานปู่โสมพะมิตรทุกสาย ที่มีความประสงค์จะสร้างขึ้นอีกองค์หนึ่ง เพื่อน้อมรำลึกในคุณงามความดี ที่ท่านได้นำพาไพร่พลสร้างบ้านแปลงเมือง จนเป็นปึกแผ่นมั่นคงและร่มเย็นเป็นสุขมากว่า 226 ปีของการก่อตั้งเป็น จ.กาฬสินธุ์
“ดังนั้น ในนามลูกหลานพระยาชัยสุนทรหรือท้าวโสมพะมิตร เจ้าเมืองคนแรกของ จ.กาฬสินธุ์ ทุกสาขาอาชีพ ทั้ง ข้าราชการ พ่อค้า ประชาชน ต่างสำนึกในพระคุณของท่าน ทั้งนี้หลังจากดำเนินการก่อสร้างอนุสาวรีย์ของท่านเสร็จ จึงได้พร้อมใจกันจัดพิธีทำบุญตักบาตร และบวงสรวง เพื่อสืบสานสัมพันธ์ลูกหลานปู่ และแสดงความกตัญญูต่อบรรพบุรุษ ตลอดจนเพื่อความเป็นสิริมงคล โดยอนุสาวรีย์พระยาชัยสุนทร องค์แก่งดนกลาง ยังจะเป็นอนุสรณ์สถาน ให้ประชาชน นักท่องเที่ยว ที่มาพักผ่อนหย่อนใจในบริเวณแก่งดอนกลาง ได้มีที่สักการะกราบไหว้ และเป็นสถานที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งในตัวเมืองกาฬสินธุ์อีกด้วย” นายวิรัชกล่าวในที่สุด