นายวันชัย จันทร์พร ผู้ว่าราชการจังหวัดนครพนม นางสงวน จันทร์พร นายกเหล่ากาชาดจังหวัดนครพนม พร้อมด้วย นายกัมปนาท จักรวาล วิเวศ ศรีพุทธา รองผู้ว่าราชการจังหวัดนครพนม ลงพื้นที่ประเมินศักยภาพและความพร้อม การปลูกกล้วยตานี (เพื่อใช้ใบตอง) “ตั้งแต่ต้นทาง กลางทาง ปลายทาง หรือห่วงโซ่คุณค่า (Value Chain)มุ่งเน้นการเพิ่มคุณค่าให้กับสินค้า ที่เกิดจากรากฐานในการผลิตที่ดี มีความเกี่ยวเนื่องและเชื่อมโยงกันเสมือนห่วงโซ่ ที่เน้นการใช้ทรัพยากรต่างๆในท้องถิ่น เพื่อตอบสนองความต้องการของลูกค้าได้อย่างมีประสิทธิภาพ
โดยมีประเด็นในการแลกเปลี่ยนจาก 3 กลุ่มสำคัญๆ คือ กลุ่ม(ต้นทาง)ผู้ปลูกกล้วยตานี กลุ่ม(กลางทาง) ผู้แปรรูปหรือบรรจุภัณฑ์ใบตอง (รีดใบตอง) กลุ่ม(ผู้ใช้ประโยชน์)/การตลาด) ผู้ใช้ใบตองห่อกะละแม ร่วมนำเสนอข้อมูลสนับสนุนการขับเคลื่อน ตามแนวคิด “ตลาดนำ นวัตกรรมเสริม เพิ่มรายได้”(ความต้องการซื้อ และความต้องการขาย) สาระสำคัญโดยสรุป ดังนี้ จุดที่ 1 กลุ่ม(ต้นทาง)ผู้ปลูกกล้วยตานี ตรวจเยี่ยมแปลงนางใบสวน คำสี และนายรัตนชัย คำสี บ้านเลขที่ 6 ม.3 ต.บ้านกลาง อ.เมืองนครพนม จ.นครพนม (ปลูกกล้วยตานี 4 ไร่ /เลี้ยงไก่ 1,400 ตัว) และมีทีมผู้นำชุมชนประกอบด้วย กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน รวม 13 หมู่บ้าน ผู้ร่วมให้ข้อมูล ประกอบการตัดสินใจให้การสนับสนุนการใช้ประโยชน์ห่วงโซ่การปลูกกล้วยตานี จุดที่ 2 กลุ่ม(กลางทาง)ผู้รีดใบตองส่งร้านค้า กลุ่มวิสาหกิจชุมชนบรรจุภัณฑ์ใบตอง บ้านโคกสว่างพัฒนา หมู่ที่ 7 ตำบลธาตุพนมเหนือ อำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม โดยกลุ่มมีแหล่งวัตถุดิบ (ใบตองสด) จากพื้นที่ปลูกกล้วยตำบลท่าค้อ ตำบลบ้านกลาง อำเภอเมืองนครพนม รวมถึงพื้นที่โคก หนอง นา ในเขตจังหวัดนครพนม มีสถานที่จำหน่ายใบตองรีด ได้แก่ ร้านกะละแมสุขสบาย ร้านกะละแมพรประเสริฐ ร้านกะละแมตุ๊กตา และร้านกะละแมในเขตจังหวัดนครพนม โดยร้านกะละแมดังกล่าวจะมีความต้องการใบตองรีดสูงในช่วงเทศกาลสำคัญต่างๆ เช่น เทศกาลปีใหม่ งานนมัสการพระธาตุพนม เทศกาลสงกรานต์ เป็นต้น กลุ่มวิสาหกิจชุมชนบรรจุภัณฑ์ใบตอง มีรายได้เฉลี่ยประมาณปีละอย่างน้อย 600,000 บาท จุดที่ 3 กลุ่ม(ปลายทาง/การตลาด)ผู้ใช้ประโยชน์บรรจุภัณฑ์ใบตอง (ใบตองรีด) ร้านกาละแมครูน้อย บ้านโคกสว่างพัฒนา หมู่ที่ 7 อำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม ซึ่งเป็นผู้ประกอบการ OTOP ที่ใช้ประโยชน์จากใบตองรีดมาห่อกะละแม ทางร้านให้ข้อมูลว่า มีปริมาณความต้องการใบตองที่รีดแล้วเดือนละอย่างน้อย 1-2 แสนใบตองที่รีดแล้ว ซึ่งก็ยังไม่เพียงพอต่อความต้องการโดยเฉพาะในช่วงเทศกาลสำคัญๆ ต้องนำเข้าจากต่างจังหวัดแทน
ด้านมหาวิทยาลัยนครพนม โดย ดร.คมศักดิ์ หารไชย อาจารย์ประจำคณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนครพนม กล่าวว่า หากการขับเคลื่อนโครงการที่จะเกิดขึ้นในอนาคตอันใกล้นี้ จะเป็นการต่อยอดผลงานวิจัย โครงการพัฒนาศักยภาพผู้ประกอบการตลอดสายโซ่ผลิตภัณฑ์กะละแมโบราณนครพนม ด้วยกลไกขับเคลื่อนห่วงโซ่คุณค่าใหม่บนฐานทุนทรัพยากรพื้นถิ่น ” ทุนสนับสนุนการวิจัยจาก กรอบวิจัย Localenterprises ประจำปี 2565 หน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนาระดับพื้นที่ (บพท.) ร่วมลงพื้นที่ เพื่อขยายผลในพื้นที่จังหวัดนครพนมอย่างบูรณาการ และยั่งยืน ให้เกิดผลกระทบด้านรายได้ สังคม สิ่งแวดล้อม พัฒนาคุณภาพชีวิต คนในชุมชน ให้มีอาชีพ มีรายได้ ซึ่งได้ร่วมขับเคลื่อนกับสำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดนครพนมต่อเนื่องเรื่อยมา 2 ปีที่ผ่านมา
นายชัยณรงค์ กาญจะนะกันโห พัฒนาการจังหวัดนครพนม นางวรนุช กรุงเกต ผู้อำนวยการกลุ่มงานส่งเสริมการพัฒนาชุมชนและทีมนักวิชาการพัฒนาชุมชน ร่วมให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า นอกจากงานวิจัยเรื่องใบตองแล้ว มหาวิทยาลัยนครพนม ยังคิดรูปแบบการเพิ่มประสิทธิภาพการปลูกและมาตรฐานใบตองรีด และแนวทางการส่งเสริมการใช้นวัตกรรมและเทคโนโลยีที่เหมาะสม (เตารีดใบตอง, เครื่องปั๊มใบตอง) รวมถึงสำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดนครพนม ได้เก็บข้อมูลเพิ่มเติม พบว่า มีการเชื่อมโยงช่องทางการตลาดเครือข่ายกลุ่มแปรรูปเป็นบรรจุภัณฑ์ในธุรกิจอื่นๆ เช่น หมูยอ ธุรกิจแหนม การห่อข้าวต้มมัด การทำพานบายศรี ขันหมากเบ็ง เศียรพญานาค เพื่อบูชาองค์พระธาตุพนม และพระธาตุสำคัญประจำวันเกิด ทั้ง 7 พระธาตุในจังหวัดนครพนม รวมถึงการทำพานบายศรีบูชาพญาศรีสัตตนาคราช ให้นักท่องเที่ยวที่มาเยือนจังหวัดนครพนม ที่มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นทุกปี ได้สักการะบูชาอีกด้วย
นายวันชัย จันทร์พร ผู้ว่าราชการจังหวัดนครพนม ได้กล่าวว่า เมื่อคราวประชุมคณะกรรมการขับเคลื่อนการยกระดับเมืองรองและกระตุ้นเศรษฐกิจท้องถิ่นอย่างยั่งยืน ครั้งที่ 1/2567 วันที่ 10 มกราคม 2567 ที่ทำเนียบรัฐบาล ตามโครงการยกระดับเมืองรองสู่เมืองหลัก 10 จังหวัด หนึ่งในนั้นมีจังหวัดนครพนมด้วย โดยกำหนด 3 แกนหลักสำคัญ คือ Unlock Potential เมืองรอง (Tourism,Cultural,and Food)และส่งเสริมเอกลักษณ์ อัตลักษณ์ วัฒนธรรมไทยที่ดี/ยกระดับระบบคมนาคมเชื่อมโยงจังหวัดใกล้เคียง/เร่งส่งเสริมการลงทุนในพื้นที่ เป็นต้น สร้างสังคมและสิ่งแวดล้อมที่ดี (สาธารณูปโภคพร้อม/เป็นโมเดลต้นแบบเมือง Net Zero/จัดระบบจัดการขยะครบวงจร) ช่วยเหลือเศรษฐกิจท้องถิ่นอย่างยั่งยืน (กระตุ้นการจับจ่ายใช้สอย/มาตรการส่งเสริมคนเก่งกลับภูมิลำเนา/ส่งเสริมการจ้างแรงงานเฉพาะกลุ่ม ได้แก่ คนพิการ กลุ่มผู้สูงอายุ เป็นต้น)
นายวันชัย จันทร์พร ผู้ว่าราชการจังหวัดนครพนม ได้มีข้อสั่งการดังนี้ จัดทำแผนการขับเคลื่อนบูรณาการห่วงโซ่การผลิตกล้วย “จากใบตองกล้วยธรรมดา สู่ มูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจ” ตั้งแต่การปลูกกล้วย/การดูแลรักษา/โรคภัยต่างๆและการจำหน่ายสู่ร้านค้าที่ใช้ประโยชน์ พิจารณากลุ่มเป้าหมายนำร่องใน 2 ลักษณะ คือ ในครัวเรือนของหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบของกรมการพัฒนาชุมชน เชื่อมโยงหมู่บ้านต้นเงิน ของมหาวิทยาลัยนครพนม ได้ทำวิจัยไว้แล้ว และพิจารณาปลูกในพื้นที่โคก หนอง นา โมเดล จัดหาแหล่งงบประมาณมาสนับสนุน การดำเนินโครงการ เช่น งบพัฒนาจังหวัด การระดมทุนจากกองทุนชุมชน เช่น กองทุนหมู่บ้านฯ กองทุนพัฒนาบทบาทสตรี กลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิตฯ การจัดทำผ้าป่า เป็นต้น รวมถึงองค์กรการกุศลของจังหวัด เช่น มูลนิธิพญาศรีสัตตนาคราค ให้สำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดนครพนม จัดทำแนวทาง/จัดทำแผนงาน/โครงการให้พร้อมสำหรับเตรียมการขับเคลื่อนโครงการฯ